Belastingdienst zet door met Microsoft365: 'geen Europees alternatief beschikbaar'

In dit artikel:

De Belastingdienst zet onverminderd door met de overstap naar Microsoft365 (M365), ondanks een expliciete wens van de Tweede Kamer om de afhankelijkheid van Amerikaanse leveranciers te verminderen. Staatssecretaris Eugène Heijnen (Financiën) schrijft in antwoorden op Kamervragen van 7 oktober dat er op dit moment geen geschikt Europees alternatief beschikbaar is en dat ook op korte termijn geen levensvatbare optie te verwachten is. Vraagstellers waren Hanneke van der Werf (D66), Barbara Kathmann (GroenLinks-PvdA) en Jesse Six Dijkstra (NSC).

De migratie naar M365 en Windows 11 loopt sinds 2021; nieuwe laptops die zijn ingericht voor M365 zijn al uitgerold en worden gebruikt, maar M365 is nog niet volledig geïmplementeerd. Daardoor ontstaan tijdelijke werkmethoden om met beperkingen van de oude omgeving om te gaan, wat de fiscus inschat als een verlies van 15–30 minuten productiviteit per medewerker per dag. De Belastingdienst heeft verschillende alternatieve scenario’s onderzocht, maar concludeert dat die nu geen haalbare vervanging bieden.

Een zogeheten soevereine cloud zou op langere termijn een alternatief kunnen vormen, maar vereist rijksbrede of Europese samenwerking en substantiële investeringen. Bovendien zou een overstap naar een nieuw platform ook in de toekomst twee tot drie jaar implementatietijd vergen, waardoor tussentijds productiviteitsverlies onvermijdelijk blijft.

Op dit moment gebruikt de Belastingdienst (met Toeslagen en Douane) HCL Notes voor e-mail en kantoorautomatisering; die omgeving is verouderd, kostbaar en beperkt in samenwerkingstools. Hoewel de publieke cloud van Microsoft voordelen biedt, erkent het ministerie risico’s voor continuïteit, beschikbaarheid en vertrouwelijkheid. Daarom zijn aanvullende afspraken met Microsoft gemaakt om het resterende risico te beperken en is een exit‑strategie uitgewerkt voor het geval een plotse vertrek uit de cloud nodig zou zijn.