Defensie bevestigt gebruik van omstreden Palantir-software na jarenlange geheimhouding

In dit artikel:

De Nederlandse krijgsmacht gebruikt de omstreden Palantir-software voor databeheer en analyse, bevestigt staatssecretaris Gijs Tuinman in antwoord op vragen van FvD-Kamerlid Van Houwelingen. Eerder erkende minister David van Weel dat ook de politie Palantir inzet om zware en georganiseerde criminaliteit te bestrijden en aanslagen te voorkomen. De tool maakt grootschalige koppeling en analyse van persoonsgegevens mogelijk, ook van mensen die niet van enig misdrijf verdacht worden.

Jarenlang hielden politie en Defensie hun samenwerking met Palantir onder strikte geheimhouding; vrijgegeven documenten waren volgens de Volkskrant grotendeels zwartgelakt en pas na rechtszaken deels openbaar gemaakt. Critici, waaronder Amnesty International, waarschuwen voor risico’s op massasurveillance, profilering en discriminatie. In Duitsland oordeelde een rechter zelfs dat politiegebruik van Palantir ongrondwettelijk was vanwege gebrek aan regie over data van burgers.

Tuinman noemt geen concrete krijgsmachtonderdelen die de software gebruiken, uit zorg voor operationele vertrouwelijkheid, maar zegt dat Palantir interoperabiliteit met NAVO-partners ondersteunt tijdens militaire inzet. Defensie deelt geen data met “Raffinaderij” — de onderzoeksomgeving voor zware criminaliteit en terrorisme waarin Palantir wordt gebruikt; die omgeving is volgens hem alleen door de politie in gebruik. Daarnaast roepen de nauwe banden van Palantir met Amerikaanse militaire en inlichtingenkringen, en de politieke profilering van mede-oprichter Peter Thiel, geopolitieke en ethische vragen op.