Onverantwoord gedrag kostte Chinese bestuurder Nexperia de kop
In dit artikel:
De Ondernemingskamer heeft in een vandaag gepubliceerde uitspraak ingegrepen bij chipfabrikant Nexperia vanwege ernstig wanbeheer door de Chinese eigenaar Wingtech en diens topman Zhang Xuezheng. Zhang is geschorst als bestuurder omdat zijn handelen tot tegenstrijdige belangen en financieel schadelijke transacties voor het Nijmeegse bedrijf heeft geleid.
Volgens de rechter heeft Zhang Nexperia onder druk gezet grote waferorders te plaatsen die voornamelijk bedoeld waren om zijn andere onderneming WSS te helpen. Er zouden voor circa 200 miljoen dollar aan wafers besteld zijn, terwijl de werkelijke behoefte van Nexperia slechts zo’n 70–80 miljoen dollar rechtvaardigde. De bestelde wafers zouden bovendien snel verouderd raken en daarmee feitelijk onbruikbaar worden. Daarbij moest Nexperia ver vooruitbetalen. De Ondernemingskamer kwalificeert dergelijke transacties als zakelijk onverantwoordelijk.
Interne waarschuwingen van de financieel directeur en andere financiële krachten werden genegeerd; hun bankvolmachten werden ingetrokken en vervangen door drie personen zonder relevante financiële ervaring, waaronder een niet-werknemer en iemand met een ESG-achtergrond. Critici binnen de organisatie kregen kort daarna ontslag. De rechter noemt deze handelwijze bijna roekeloos.
Daarnaast heeft Zhang toezeggingen aan de Nederlandse Staat rond governance niet nagekomen. Er was afgesproken een onafhankelijke raad van commissarissen met belangrijke goedkeuringsrechten te vestigen — inclusief ‘reserved matters’ — maar daar is volgens de uitspraak onvoldoende werk van gemaakt. Dat is problematisch nu de Amerikaanse 50%-regel dreigt te maken dat Nexperia onder Amerikaanse handelssancties valt omdat Wingtech op de Entity List staat. Op 30 september trad die sanctie inderdaad in werking; minister Vincent Karremans bevries daarop de productiemiddelen van Nexperia.
Als noodmaatregel is Guido Dierick (oud-directeur NXP Nederland) benoemd tot niet-uitvoerend bestuurder met beslissende stem en zijn de meeste aandelen van Nexperia Holding tijdelijk onder beheer geplaatst bij mr. A.R.J. Croiset van Uchelen. China reageerde verontwaardigd en legde op 4 oktober een exportverbod op dat de doorvoer van bepaalde componenten en halffabricaten uit China belemmert; Nexperia voert gesprekken met de Chinese autoriteiten om die beperkingen ongedaan te krijgen.
Kort gezegd trad de Ondernemingskamer op om het bedrijf te beschermen tegen bestuurlijke misstanden en om de governance te herstellen in het licht van geopolitieke risico’s en sanctiedreigingen.